Tartışma : Anime ve küfür

[Akuma_Blade]

Bunu yazma gereği duydum çünkü gördüm ki anime çevirisi yapan kimi kişiler bazı kelimeleri illa küfür olacak şekilde çeviriyor. Mesela "koy-suuu" diye duyduğumuz kelime çoğu yerde "bastard" diye çevriliyor, ondan da türkçeye çeviri yapan çoğu kişi de direkt p.. diye çeviriyor. (Benzer şekilde "shimatta" kelimesi "kahretsin" yada "hadi be" diye çevrilecekken ha...r diye çevriliyor. Yani tamam, 20-30 bölümde o da bir defa kullanılsa tamam amenna, ama bir bölümde bu ve benzeri küfürleri 5-6 kere duymak o serinni ciddiyetini gözümüzde daha bir düşürüyor. (Elbette ağır argo ve küfür içeren serileri istisna tutuyorum ama bu Captain Tsubasa gibi serilerde Tsubasa gibi bir gence İstanbul varoşu ağzı kullandırtmayı gerektirmiyor. Yada konu bir Mecha animesi, mekan olarak da adamımız askeri bir üste ve herkesin içinde komutanına o.ç. diyor, o adam da istifini bile bozmuyor, sonra adama da birşey yapmıyorlar, demek ki orada o.ç. denecek bir şey yok, uydurulmuş bir Türkçe küfür var) Bu konu çok konuşulan bir sorun olmadığı için çeviri yapmaya yeni başlayanlar içinde hızla yayılıyor gibime geldi.

Konu hakkında örnek bir link : http://forum.divxplanet.com/index.php?showtopic=118873&st=60# (Nightfalldreams nickli arkadaşın mesajı)

Ben şahsen çeviri yaptığım zaman asla küfür kullanmamaya çalışıyorum. Şu ana kadar en ağır koyduğum "aşağılık" yada "şerefsiz"dir. Onu bile koyarken 2-3 kere düşünmüşümdür. Peki siz küfür kullanımına nasıl yaklaşıyorsunuz çevirilerde, istisna serileri gözardı ederek genel anime perspektifi için konuşalım: Çevirilerde küfür olmalı mı, ben belli bir yaş grubunun altına daha çok hitap eden serilerde asla küfür kullanılmaması taraftarıyım. (Bilhassa spor, başlangıç türü Mecha yada sert olmayan okul komedisi temalı serilerde) Sonuç olarak bu anime çevirilerimizi her zaman yaşı okul dönemini çoktan geçmiş, ekonomik bağımsızlığa sahip arkadaşlar filan izlemiyor. Diğer arkadaşları da düşünmemiz gerek diye düşünüyorum ben şahsen.

Sanırım çeviri yapan yada yapmayı düşünen herkesin gözden geçirmesi gereken bir konu bu.

[Servet]

Bunlardan bahsettinde, aklıma geçmişte Naruto Manga'sını çeviren bir arkadaşın, çeviriyi luzümsuz şekilde küfürlerle doldurarak, anlamından kaydırdığı günler geldi.

Ben çoğunlukla, ağza alınmayacak kelimeleri direk yazmak yerine daha yumuşatarak "hayret birşey", "sana inanamıyorum", "yok artık", "tüh be", "of ya" gibi şeyler kullanıyorum. O replikte hiç gereği yokken söyleneni en kaba anlatımını özellikle bulup yazmak cahillikten başka birşey değil diye düşünüyorum. Kendi kötü ruh halini ve kötü konuşma stilini çeviriye de yansıtıyor. Bunu yapan arkadaşların isimlerini tek tek verip onları rencide etmek istemiyorum elbette ama şunu iyi bilsinler bu tür çevirileri tasvip etmiyor ve izlemiyoruz.

Senin yazdıklarına eklemek istediğim bir başka birşey ise, ister okul öncesi bir çocuk, isterse diplomasını bürosunun duvarına asmış bir yetişkin, isterse emekliliğini geçiren bir ihtiyar amcamız veya teyzemiz olsun küfür görmeyi ve küfür ile yaşamayı asla hak etmiyorlar. Küfür, şiddet eğiliminin bir başka şekilde ifadesidir ve küfür duymak insanları şiddete sevkeder. Çevirilerimizi kendimizi değil, izleyecek insanların ruh sağlığını dikkate alarak ve onlara saygıyı düşünerek büyük bir titizlik ile yapmalıyız.

[rcatalkaya]

Akuma ve servetin dediklerine aynen katılıyorum.Dogru olanda bu.Çevirmenlerimizden ricam bu konularda daha hassas olmalarıdır.

[rockchu]

Şimdi benim çevirdiğim seriler zaten çok küfür içeren şeyler değil (Japoncanın kendisinde fazla argo yok zaten) ki zaten Kenshin in dvd rip inde gangsterler bile öyle kibar konuşuyor ki küfürlü bir ifade yazmak zor.. Genel olarak küfür sayılamayacak hakaretvari sözler geçiyor bende olduğu gibi çeviriyorum. Ama ne yazıkki üstte Servet abinin dediği kendi ruh halini çeviriye yansıtma olayını yaşadım 21. yada 22. bölümü çevirirken moralim çok bozuktu yani olmayacak yerlerde dümdüz kaydırmışım geri dönüp baktığımda ne yapmışım ben diye dondum kaldım tabi ben en azından kısa süreli öfke ile böyle yazmışım ama bazı arkadaşların karakterleri küfre öyle yatkın ki olur olmaz yerde küfür kullanıyorlar ... Tabi tüm bu yazdıklarım Akuma abinin üstte söylediği kelmeler vb. içindir. Bunların dışında hakikaten küfür içeren serilerdeki argo ifadeler yumuşatılmadan çevirilmeli hatta yeri geldiğinde dilimizdeki argo sözcüklerden de yararlanılmalı diye düşünüyorum.

[edemirci44]

Güzel tartışma konusu Kırmadan ,yarmadan düşünülerimizi açıklayalım

Örnek soru
Yukarı da verilen başlıktan çıkarabilecegimiz en dogru yargı hangisidir?
A)Durmak yok,yola devam
B)Dur,anla,yola devam et
C)Oldugu gibi kalsın
D)Şıışt Ses çıkarma
E)Hepsi

Spoiler:

Evet çevirmen arkadaşların hassas olması gereken bir konu yukarıda deginilen konuların biçoğuna katılıyorum.

[bLue-Dragon]

Ben ne çevirirsem çevireyim hangi küfürü ederse etsin hiçbir zaman küfür yazmam yani düşünmek lazım bu yapacağımız animeyi 20.yaşında biride izler belkide 12-13 yaşında genç animeci kardeşlerimizde dinler.Bence küfür kullanmak yerine "Pislik" ve ya "Kahretsin" kullanılması bence daha uygundur ayrıca kendimde öyle yapıyorum bence herkesin yapmasını düşünüyorum...

[rockchu]

Şimdi bazı serilerde %100 küfür kullanmak durumundasın Detroit Metal City çevirirken küfür kullanmaman imkansız tabi istersen kullanmazsın ama o seriyide katletmiş olursun.

[Servet]

Nasıl her insan küfür kullanmadan derdini ve duygularını ifade edebilirse, Anime'lerin de, çeviri yaparken küfür kullanmadan anlam bütünlüğünü koruyabilirsiniz. Yumuşatın derken sansürleyin demiyorum zaten, kullanılabilecek en olgun ifadeleri seçin yeter.Yani seviyeyi düşürüp seyreden kişinin canını sıkacak duruma getirmeyin.

Not : Yanlış anlama olabilir, "Ben, sen! sen ve sen yapıyorsun bunu!" demiyorum bugüne kadar yapmayan arkadaşlar bundan sonra da dikkat etmeye devam etsinler. Amacımız kimseyi zan altında bırakmak değil zaten.

Not II : Benim imzam neden çıkmıyor

[SPAWN-TheUndead]

Anime de küfür gereklidir bence.Ama nede gereklidir hangi animede gereklidir.Gidipde atıyorum school rumble serisini küfürle dolduramassınız tabikide.Ama mesela Spawn animasyonu full küfür ve dahada üstü aşan bir yapım.Yani gereksiz yere yapılmamalı bencede.Yapanıda ne düşünerek yapar anlamam.

[ozman]

+18 tüm animelerde küfür vardır ve kullanılmazsa seri ölür

[Akuma_Blade]

Dediğim yanlış anlaşılmasın, ben hiçbir seride küfür kullanılmasın demiyorum. Ama demek istediğim şey Anime'lerin genelindeki kullanım, yoksa ben bu başlıkta adult animeleri bile küfürsüz çevirin demiyorum. Ama atıyorum Code Geass'dan Tsubasa'ya kadar birçok seride alakasız yerlerde küfür kullanılıyorsa bir yerlerde hata var demektir.

Yani bu başlıkta Detroit Metal City gibi bariz küfür edilen serilerden yada adult OVA çevirisinden bahsetmiyorum. Onlar zaten apayrı bir istisna. Anlatmak istediğim seriler atıyorum 18 yaş altı insanların da izleyeceği seriler, tutup babanızla eşinizle vs izleyeceğiniz yapımlar. Sanırım o yapıma Türkçe dublaj yapılsa nasıl çevirilirdi diye düşünmekte yarar var.

[ozman]

dediğin doğru;
çevirmen seriyi izler,serinin RUHUNA göre bir çeviri yapar,fansubda ikinci bir düzeltmen varsa,buna uygun duruma getirir(küfür yada yumuşatmayı bu eleman yapsa quality checker olayı biter);

her seride küfür olmaz hele böyle romantik serilerde küfür olayı en azda olmaldır.küçük arkadaşlarımız da bunları izleyebilisin...küçük arkadaşlarımız çeviriyorsa kendilerini dizginlesinler...
ha ben türküm,sokak dili neden animede olmuyor derse...yukarıdakiler söylenebilir...

[cynthia]

Ben genellikle Kahretsin vs vs kullanıyorum bazen ama öyle bir sahne oluyor ki; hem izleyici hem karakter şok oluyor, bu yüzden sansürlü olarak küfür yazmışlığım vardır 1-2 kez.

[Misafir]

Ben Akuma'nın önceki yazılarını okuyunca. Kendi çevirilerimi tekrar düzenlemiştim ( bir iki yerinde küfür kullaılmıştı, yumuşattım). Ama olurda daha yetişkin temalı bir seri olur ve bu tabirler kullanılırsa (Detroit Metal City gibi bir ortamı ele alan). Olması gerektiği gibi kullanırım.
Ama gerçektende seriye uygun olmadıkça bu tabirlerin kullanılması pek hoş olmuyor.

[Servet]

Senin yazdıklarına eklemek istediğim bir başka birşey ise, ister okul öncesi bir çocuk, isterse diplomasını bürosunun duvarına asmış bir yetişkin, isterse emekliliğini geçiren bir ihtiyar amcamız veya teyzemiz olsun küfür görmeyi ve küfür ile yaşamayı asla hak etmiyorlar. Küfür, şiddet eğiliminin bir başka şekilde ifadesidir ve küfür duymak insanları şiddete sevkeder. Çevirilerimizi kendimizi değil, izleyecek insanların ruh sağlığını dikkate alarak ve onlara saygıyı düşünerek büyük bir titizlik ile yapmalıyız.

Bu yazdıklarım hiç okunmamış işte buna üzüldüm.

+18 tüm animelerde küfür vardır ve kullanılmazsa seri ölür

+18 damgası konmuş bir Anime serisinde, silah, alkol, cinsellik gibi öğeler geçeceği için çeviriden evvel seyreden bir çok şeyi sakıncalı bulacaktır zaten.

[Misafir]

Bilemiyorum. Bizim daha sağlıklı bir ortam olsun çabalarımız okyanusta damla gibi.
Tabi böyle diyerek, bu hale geliniyor toplum ama karşı koymak nafile bir çabaç
Bu konuda fazlasıyla rahatsızım ama değiştirmeye çalışmam insanların gözünde beni "Aptal" yada "Eş cinsel" tanımlarında tabir edilmeme sebep oldu.
Ama toplumdaki küfür ve şiddet olayının temeli tamamen bir alışkanlık sonucu. Yani kendini sadece bu tür şeylerle ifade etmekten, başka birşey bilmeme durumu. Yani bu konuda tamamen haklısınız. Örnekler böyle olunca, insan bu tarz şeylerden etkileniyor.
Fazla uzatmaz isem düşüncemi toparlayım:
"Bir seri +18 olsa dahi küfür kullanımında çevirmen becerebildiği kadar bu ifadeleri yumuşatmalı. Ama seri buna elvermiyorsa ifade kullanılır."
Birde küfürü seriye zorla sokma durumu var.Seriyi çevirdiği için çevirmenin kendinde bulduğu bir hakmış gibi geliyor.
Bunu engellemenin çaresi başka çevirmenlerinde çevirileri inceleyip. Bu ifadelerin gerçekten gerekli olup olmadığına yada yumuşatılıp yumuşatılamayacağına karar vermesi gerek. Ama bu kontrol mekanizması için grupların daha bir el birliği içinde olması gerek. Bu bile
çevirmenler arasında kavgaya sebep olacak durumlar doğurabilir. Yani bunu engellemek tamamen kişinin tercihine kalmış durumda. Ama kullanılsın mı? Hayır kullanılmasın.

[RoMe]

Küfür etme ve kullanılan kelimeler filmin yapıldığı bölgedeki kültürle doğrudan alakalı bir durumdur, ve maalesef o kesimde artık kalıplaşmış ve insanların küfür bile demediği kelimeler doğrudan çevrildiğinde bize büyük küfürlermiş gibi gelebilir, ancak çevirmen zaten çevirdiği filmin yapısından ve kullanılan ağızdan bunu hisseder diye düşünüyorum, ve durum buyken yumuşatması gereken yerde yumuşatmalıdır, bizim kültürümüzde küfür-sokak ağızı belli bir kesimde oldukça yaygınken asıl dilimizde olması gereken ağızda ben küfrün yeri olmadığını düşünüyorum, açıkcası izlediğim filmlerde aptal, kahretsin gibi kelimelerin dışında ağıza alınmayacak küfürlerin kullanılması veya iması beni rahatsız ediyor.
+18 olan her filmde veya animede de küfür olacak diye bir kural yoktur, ama şöyleki eğer filmdeki espiriler ve filmin konusu o kelimelerin yumuşatılmasıyla bozuluyor ve anlamsızlaşıyorsa zaten yapacak bir şey yok ve yumuşatmaya da gerek yok, ancak kendim için söylüyorum o tür filmleri de açıkcası indirip izlemeyi pek tercih etmiyorum.

[özz]

ben sokaklarda duyduğum artık kullanmanın sıradan olduğu küfürleri duymaya bile tahammül edemiyorum kaldı ki sırf kendimi iyi hissettiren, yaşadığım dünyadan biraz olsun sıyrılmamı sağlayan animelerde açık şekilde küfür duymak beni rahatsız ediyor, direk konsantrasyonum bozuluyor.salak, manyak gibi kimseyi rahatsız etmeyen ama durumuda iyi şekilde anlatabilecek kelimeler kullanılabilir bence.

[CHOBiTS]

Animelerde küfür kullanmadan yana degilim ve varsada yumuşatıyorum.En kötü küfürüm Alçaktı, hain yada şerefsizdi heralde.Mesela Black lagoon çok küfürlü bir seriydi.Çevirene suç bulmuyorum serinin özünde vardı bu kadar küfür.